Gelişen Pazarlamanın Yeni Karmasına Merhaba Deyin
Tüketicilerin
bilinçlenmesi, teknolojinin ve küreselleşmenin gelişmesiyle pazarlama anlayışı da
buna paralel kendini sürekli yenilemekte. 1920’lerdeki “üretim/ürün” ve “satış”
anlayışına dayanan geleneksel pazarlama, 1930’lu yıllarda başlayan Dünya Krizi
ve İkinci Dünya Savaşından sonra değişmeye devam ederek, pazarlama stratejileri
ile farklı bir boyut kazandı.
Kaynak:
Bose, 2002: 90’dan aktaran, Uysal ve Aksoy, (2004), Akdeniz İ.İ.B.F.
Dergisi (7)
1990’lara geldiğimizde ise, dünya internet ve internet siteleriyle
tanıştı. Böylelikle pazarlama alanında tam anlaşılamasa da yeni bir çığır
açıldı. İnternetin daha dinamik olması ve tüketicilerin elektronik ortamda yer
alması dijital pazarlamayı yarattı. Tüketicinin egemen olduğu dijital ortamda
yaşanan yoğun rekabetten dolayı ürün gösterimi, fiyat politikaları, tutundurma
kararları ve diğer unsurlar insanları daha stratejik pazarlama kararları almaya
itti. Bundan dolayı da dijital pazarlamanın önemi artmaya başladı.
Dijital pazarlama karması oluşturulurken, geleneksel pazarlama karma
öğeleri olan ürün, fiyat, tutundurma ve dağıtım faaliyetleri uyarlanarak yeni
öğelerde eklendi. Efthymios Constantinides’ın 2002 yılında yayınladığı
makalesinde dijital pazarlama karmasını 4s modeli ile açıklamaya çalıştı ki; aslında
farkında olmadan dijital pazarlamacıların yaptıklarını dile getiriyordu. Bunlar;
- Kapsam (scope)
- Site (website)
- Birliktelik (synergy)
- Sistem (system)
Peki bu dijital pazarlama karmasındaki 4s nedir?
Gelin
sırayla gidelim ve kapsam öğesinden başlayarak, 4s modelini açıklamayalım. Kapsam
öğesi, işletmelerin stratejilerinin ve hedeflerinin belirlendiği aşamada ortaya
çıkmakta olup, dört birleşenden oluşmakta.
- Pazar analizi
- Potansiyel müşteri
- İç analiz
- İnternet faaliyetlerinin stratejisi
İkinci öğe olan
internet sitesine gelince, bu öğe işletmenin deneyimlerini tüketicilerine
sunuyor olmalı ve aşağıdaki sorulara yanıt vererek internet sayfasının
oluşumunu da belirliyor olacaktır.
- Tüketiciler siteden ne beklemeli?
- Tüketiciler siteyi neden kullanmalı?
- Tüketicilerin geri dönüşünü sağlayan etkenler neler?
Pazarlama faaliyetleriniz birbirini tamamlamalı
İşletme
faaliyetlerinin birlikteliği üçüncü öğemizdir. Bu ögenin asıl amacı, işletmenin
pazarlama faaliyetlerinin birbirini tamamlamasını sağlamaktır. Bunun için
geleneksel pazarlama ile dijital pazarlamanın stratejileri ve faaliyetlerinin
bütünleştirilmesinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu sayede geleneksel
pazarlama ile de internet sitesi desteklenmiş olacaktır.
Öğelerin sonuncusu
ise, dijital pazarlama sistemidir. Bu öge, sanal pazarlamanın sahip olması
gereken teknoloji, teknik gereksinimler ve web sitesinin yönetiminin oluşturulması
anlamına gelmektedir.
Sonuç olarak,
yazımda bahsetmiş olduğum dijital pazarlama karması, şu anda geçerli mi veya
yeterli mi diye soracak olursanız kesinlikle hayır diyeceğim; çünkü geldiğimiz
noktada kişiselleştirme, müşteri hizmetleri ve diğer başlıklarda karmaya dahil
edilmesi gerekenler mutlak öğelerdir. Pazarlama faaliyetleri dinamik olduğundan temeli
atıp onun üzerine yapıyı inşa etmemiz gerekiyor, sizce de öyle değil mi?
